Song hành với nét dịu dàng, nên thơ, đầy ngọt ngào cùng chiếc nón bài thơ, tà áo dài sắc tím thướt tha trong gió, sông Hương dịu dàng và hữu tình, Huế còn là nơi lưu giữ và lan truyền những “vẻ đẹp” mang tính thời gian. Hãy cùng khám phá Top 10 làng nghề truyền thống ở Huế thu hút khách du lịch thông qua bài viết sau.
Mục Lục
Làng nghề nón lá – Thơ mộng
Từ lâu, chiếc nón lá đã được xem là một biểu tượng đẹp gắn với hình ảnh của xứ Huế thơ mộng. Đặt chân đến xứ Huế, hẳn ai cũng phải xuyến xao trước hình ảnh những cô gái Huế với chiếc nón lá trắng tinh, dịu dàng e ấp bên tà áo dài tím.
Chiếc nón lá vốn dĩ thân quen đến mức chúng ta đôi khi quên bẵng đi sự ra đời của chúng. Nón bài thơ có nguồn gốc từ làng quê Tây Hồ thuộc huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Không ai ngờ rằng nét đẹp tinh khôi đến từ sự mộc mạc, bình dị ấy phải trải qua đến tận 15 công đoạn đòi hỏi các nghệ nhân vô cùng khéo léo và tỉ mỉ, đầy sự kiên trì để hoàn thành, từ chọn khung, uốn vành, lợp lá, cắt hoa văn, chằm hoàn thiện chiếc nón đến bước cuối cùng là đánh bóng bảo quản. Cùng với đôi bàn tay khéo léo là tình yêu nghề trong chính mỗi người nghệ nhân.
Làng nghề hoa giấy Thanh Tiên – Làng nghề truyền thống Huế
Lâu năm không kém làng nghề đúc đồng chắc hẳn phải nhắc đến làng nghề làm hoa giấy truyền thống Thanh Tiên. Đây là vùng đất nổi tiếng về nghề làm hoa giấy thờ cúng, đặc biệt là hoa sen. Làng nghề làm hoa này đã xuất hiện cách đây hơn 300 năm.
Thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, nằm dọc theo hạ lưu sông Hương, gần ngã ba Sình, Làng Thanh Tiên vốn có truyền thống làm nghề nông. Tuy nhiên, vào tháng Chạp hàng năm, làng Thanh Tiên lại rộn rã với nghề làm hoa giấy.
Làng nghề gốm Phước Tích – Sản phẩm độc đáo
Làng Phước Tích thuộc xã Phong Hòa, huyện Phong Điền, cách trung tâm thành phố Huế khoảng chừng 45km. Nơi đây được biết đến bởi sản phẩm gốm cổ truyền. Là một làng nghề truyền thống ở Huế có tiếng. Ngày trước, gốm Phước Tích là một sản phẩm đặc biệt được cống nạp cho các triều đại nhà Nguyễn để nấu cơm cho vua ăn. Ngày nay, sản phẩm gốm Phước Tích đã có mặt trong cuộc sống của người dân quê hương cũng như ở khắp các vùng của miền đất Thuận Hóa. Các sản phẩm truyền thống độc đáo của Phước Tích như: lu, chum, ghè, thạp, thống, om, bùng binh, tu huýt.
Làng nghề kim hoàn Kế Môn – Đa dạng
Làng kim hoàn Kế Môn thuộc xã Điền Môn, huyện Phong Điền, nằm cách trung tâm thành phố Huế tầm 40km hướng Đông Bắc. Nghề kim hoàn ở nơi đây là nghề gia công cổ truyền đồ trang sức, trang trí bằng chất liệu vàng hoặc bạc, bao gồm: ngành trơn – các sản phẩm đơn giản, không chạm trổ nhiều, ngành đậu – thường làm các hình hoa văn kỷ hà để gắn lên mặt sản phẩm và ngành chạm – chạm trổ các hình và hoa văn trên các sản phẩm.
Các sản phẩm kim hoàn do người thợ Kế Môn chế tác rất đa dạng, từ mẫu mã đến kiểu dáng, như nhẫn, bông tai, khuyên, xuyến, vòng, kiềng, lắc, dây chuyền… được chạm trổ tinh xảo, có nạm ngọc hoặc đá sa-phia óng ánh rất bắt mắt.
Làng nghề đúc đồng – “Phường Đúc” – Truyền thống lâu đời
Nghề đúc đồng là nghề truyền thống lâu đời của người Việt nói chung và người Huế nói riêng. Ngày nay, ở Huế có một làng nghề đúc đồng nổi tiếng đó là “phường Đúc” nằm ở ven bờ nam sông Hương, đoạn từ cầu Giã Viên lên phía Long Thọ cách thành phố Huế khoảng 3km về phía Tây Nam.
Phường Đúc ở Huế có nguồn gốc từ tổ chức của những thợ thuyền cùng nghề đúc dưới thời Chúa Nguyễn. Hai làng nghề đúc đồng lớn nhất và có danh tiếng nhất lúc bấy giờ là Kinh Nhơn và Bổn Bộ. Khi Chúa Trịnh và Tây Sơn đánh chiếm Phú Xuân thì các Công tượng đúc đồng bị tan rã. Riêng chỉ có họ Nguyễn ở Kinh Nhơn vẫn tiếp tục nghề đúc của cha ông. Từ những lò đúc của các anh em trong dòng họ Nguyễn, nghề đúc vẫn được duy trì và phát triển cho tới ngày nay.
Làng rèn Hiền Lương – Top làng nghề truyền thống ở Huế
Làng Hiền Lương thuộc xã Phong Hiền, huyện Phong Điền, ở bờ Bắc trung lưu sông Bồ. Nơi đây dân làng vốn thành thạo nghề rèn truyền thống, một nghề quan trọng chuyên sản xuất các loại nông cụ rèn từ sắt như cày, cuốc, liễn, hái, dao, rựa, phăng, mỏ xay…
Dẫu lập nghiệp nơi đâu, hằng năm vào ngày 18/2 âm lịch, dân nghề rèn Hiền Lương vẫn trở về, nô nức tập trung làm lễ tế tổ sư và tiên sư của nghề tại làng cũ.
Làng Hương Thủy Xuân – Muôn sắc màu ngập tràng
Làng Hương Thủy Xuân nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 7km về phía Tây Nam, đây là làng hương lớn nhất của Huế. Ghé thăm ngôi làng này, du khách sẽ có dịp trầm trồ trước những bông hoa hương muôn sắc màu và ngập tràn trong mùi hương trầm thơm ngát.
Người dân vùng này sống bằng nghề làm hương cung cấp cho các đại lý trong thành phố. 7-8 năm trở lại đây, khi du lịch phát triển, làng Hương Thủy Xuân trở thành một điểm đến thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Đến nơi đây, du khách sẽ cảm thấy thích thú khi được người dân tạo điều kiện để tìm hiểu và trực tiếp tham gia vào việc làm hương.
Ngày trước, hương vốn chỉ có hai màu nâu và đỏ, nhưng để bắt mắt hơn, những người thợ đã tìm cách phối thành nhiều màu để nhuộm chông. Những người thợ còn tinh tế sắp xếp những bó hương nhiều màu sắc đó thành từng chùm, có bó dựa vào nhau, có bó xòe thành chùm, tỏa ra như những đóa hoa đẹp rực rỡ, khiến bao du khách chiêm ngưỡng phải xốn xang.
Làng nghề điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên – Nghệ thuật cao
Mỹ Xuyên thuộc huyện Phong Ðiền, cách thành phố Huế khoảng 40km về phía Bắc. Vào giữa thế kỷ XIX, nơi đây đã tập trung những người thợ chạm tài hoa. Họ đã chạm trổ nhiều công trình nổi tiếng cho triều đình và nhân dân.
Những sản phẩm mỹ nghệ của họ làm cho nhiều công trình kiến trúc và đồ dùng cao cấp đạt tới giá trị tuyệt phẩm. Trước kia làm ăn cá thể, những người thợ điêu khắc với đồ nghề gọn nhẹ để trong cái tráp nhỏ, họ xách theo đến những nơi được mời để hóa thân cho những đoạn ngà voi và gỗ quý, thành những đồ vật bền và có cuộc sống vượt cả thời gian. Nghề điêu khắc ở đây không có trường dạy. Những người thành thạo trực tiếp kèm cặp người học nghề qua thực hành.
Làng nghề đan lát Bao La – Làng nghề truyền thống Huế
Cách thành phố Huế 15km về phía Bắc, đoạn trung lưu bờ Bắc con sông Bồ, làng Bao La thuộc xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền là một làng nghề đan lát truyền thống nổi tiếng.
Làng nghề truyền thống ở Huế này được hình thành từ xa xưa và đến thời chúa Nguyễn đã thành lập thêm một làng Bao La mới, nay thuộc thôn Thủy Lập, xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền cạnh bờ Nam phá Tam Giang. Cả hai làng này đều có chung một nghề thủ công là đan lát. Các sản phẩm làng tạo ra: rổ, rá, dần, sàng, nong phơi, chõng tre, nôi trẻ em, giường ngủ…đều làm từ vật liệu mây và tre.
Làng tranh Sình – Những bức tranh dân gian Huế
Cùng nằm dọc theo hạ lưu sông Hương và cách xa hơn làng nghề hoa giấy Thanh Tiên khoảng 2km, đây chính là vị trí toạ lạc của một làng nghề truyền thống lâu đời khác ở Huế, đó chính là làng Sình, nơi tạo ra những bức tranh dân gian xứ Huế nổi tiếng, góp phần vào sự đa dạng và đặc sắc trong văn hóa của vùng đất Cố đô.
Làng Sình là tên gọi chữ Nôm của làng Lại Ân, là một ngôi làng được hình thành khác sớm ở Đàng Trong. Người dân làng Sình sống cơ bản về nông nghiệp, nhưng với vị trí địa lý có điều kiện giao thông thuận tiện, nhiều người buôn bán và làm thủ công nên nghề in tranh làng Sình rất phát triển.
